Tārīkhchahʼi rumān-i pulīsī: Persian 1395

حقايقی كه به طور رسمی پذيرفته شده‌ اند به اندازه‌ ای ماندگارند كه جای شگفتی نيست اگر می بينيم كه متخصصان، با شوق و ذوق، ادگار آلن پو را پدر رمان پليسی می دانند و تأكيد می كنند كه اين نوع ادبی نمی تواند جز در مغرب زمين و در قرن نوزدهم پديد آمده باشد. اما اخيرا" وان گوليك، چين‌ شناس برجستۀ هلندی كه يك دست‌ نوشتۀ ناشناختۀ چينی متعلق به آغاز قرن هجدهم را از بوتۀ فراموشی بيرون آورده و با الهامی كامل از آن به دست انتشار Ti Goong An (نتيجۀ سه تحقيق جنايی قاضی تی) زده، اين نظر را قاطعانه رد كرده است. اگر در روش تحقيق قاضی تی دقت كنيم، ناگزير می پذيريم كه اين ژانر به راستی در امپراتوری چين تولد يافته است. وان گوليك اين فرض را پيش می كشد كه دست‌ نوشتۀ ياد شده در قرن يازدهم، همراه با اشياء زينتی و بسياری خرت و پرت‌ های ديگر از چين به مغرب زمين وارد شده است.