Mānī payāmbar-i ṣulḥ va dūstī: Persian 1387

كتاب حاضر، داستانی است نيمه‌ تاريخی و نيمه تخيلی از زندگی "مانی" ـ شخصی كه ادعای پيامبری كرد. گفتنی است، مانی در شهر تيسفون متولد شد. در زمان شاپور اول، شاهنشاه قدرتمند ساسانی، در سن ٢٤ سالگی به چين رفت. دو سال در غاری به سر برد، سپس با لوحه‌هايی پر از نقش های حيرت‌انگيز و دستورات دينی از غار بيرون آمد كه بنا به ادعای او از جانب پروردگار بزرگ (زروان) به صورت وحی بر او نازل شده بود. وی بلافاصله راه ايران را در پيش گرفت، اما در طول راه، به هر شهر يا روستا كه می رسيد، تعليمات دينی خود را آغاز می كرد و به اين ترتيب جماعت بسياری به او می گرويدند و پيروان وفادارش دستورات دينی او را برای ديگران بازمی گفتند. مانی چون به ايران‌ زمين رسيد، يك سر به گندی شاپور، پايتخت شاهنشاه ساسانی، رفت. شاپور چون از آمدن مانی آگاه شد، او را به دربار خود فراخواند، تعاليم و اصول دينی او را شنيد، سپس خود او و پسر دومش هرمزد به آيين مانی گرويدند. مانی با هيچ دينی عناد و دشمنی نداشت، تعليمات او آميزه‌ای از بودايی، زردشتی، و مسيحی بود. پيامبر صلح و دوستی بود، و برادری و عشق را موعظه می كرد. آيين او دارای دو "اصل" و سه "زمان" بود: دو اصل "نور" و "ظلمت" و سه زمان "گذشته"، "حال" و "آينده" كه مراحل مختلف پيكار اين دو اصل با يك‌ ديگر است؛ در گذشته، تاريكی با ستيز توانسته است قدری از بدی های خود را در روشنی نفوذ دهد و آن را بيالايد و در برابر، مقداری از خوبی های روشنی را بربايد. در زمان حال، اين دو به مبارزه مشغولند، روشنی می خواهد آن‌ چه را تاريكی از او ربوده باز پس گيرد. در آينده، روشنی پيروز می شود. اين دو اصل به يك‌ باره از يك‌ ديگر جدا می شوند و روشنی، بدی های تاريكی را از قلمرو خويش می زدايد. نقش انسان با فضيلت در اين مبارزه كمك به نيروی روشنی برای غلبه بر تاريكی است. زروان يا اهورامزدا (خداوند) با پنج ياور يا فرشته‌اش ـ كه "هوش"، "خرد"، "انديشه"، "تأمل" و "اراده" هستند ـ با اصل "روشنی" به انسان مؤمن به دين ياری می دهد تا بر "تاريكی" پيروز شود و در نتيجه آرامش جاودان به وجود آيد. دين اسلام مانی را در زمره‌ی پيامبران الهی محسوب نمی دارد و تعاليم او را، اگر هم كفر و زندقه نداند، دست كم فاقد امور دينی می شمارد. به زعم مترجم: "اين مرد واقعا" وجود داشته است، اهل ذوق و هنر، شاعر، نقاش، فيلسوف، و از نويسندگان دانشمند و صنعتگران بنام زمان خود بوده است. او چنان نفوذی در زمان و مردم خود يافت كه روحانيان زردشتی را به وحشت افكند و موجب شد كه آن‌ها با تمام نيرو كمر به قتل او ببندند، و چنان كه می دانيم در اين امر پيروز شدند". (با چندین صفحه کاغذ گلاسه و تصاویر رنگی و سیاه و سفید)