Umīd bah 'Aql: Persian 1402

کتاب «امید به عقل فلسفه روشنگری در آلمان پژوهشی جامع در مورد فلسفه روشنگری است که در عین حال به توصیف یک عصر نیز می پردازد. این کتاب در واقع نشان می دهد که روشنگری وظیفه نیست که بتوان آن را بر عهده گرفت بلکه روشنگری موضوع اصلی اندیشه است. روشنگری اصطلاحی است که یک حرکت یا به عبارتی یک فعالیت را مشخص می کند و آن هم یک فعالیت برنامه دار برنامه ای که هدفش وضوح و شفافیت بیشتر شناخت است و از اراده ی معطوف به عقل نشأت می گیرد روشنگری با امید به عقل مشخص می شود عقل هم زمان هم هدف و هم وسیله است؛ این عقل همچنان در حال شکل گیری است یعنی همچنان در حالت بی عقلی است و به همین دلیل عقل در مبارزه با بی عقلی است عقل به مبارزه با هر امری می پردازد که به نظرش بی عقلی می رسد تعصبات خرافات و همچنین هیجانات عقل ستیزه جو و جنگ طلب است. از این حیث روشنگری تا حد زیادی یک عقل گرایی تهاجمی مجادله جو خشونت طلب و تحریک آمیز است که هدفش برطرف نمودن اشتباهات از طریق اصلاح مفاهیم است روشنگری در درجه اول یک اصل منفی در استفاده از قدرت شناخت خود است ،(کانت) یعنى انتقادى و حتى مخرب است. اما این نقد منطبق بر آرمان یک سنجش عقلانی یعنی موشکافانه و بی طرفانه باقی می ماند و روشنگری امید دارد که نتایجی معتبر از این انتقاد حاصل شود، یعنی شفافیتی که بتوان به آن دست یافت و به صورت سازندهای آن را گسترش داد.