Tarjumah-i Manāhil al-ʻIrfān fī ʻUlūm al-Qur’ān: Persian 1385

کتاب حاضر، ترجمه‌ی "مناهل‌‌ العرفان فی علوم القرآن" نوشته‌ی "محمد عبدالعظیم الزرقانی" به همراه توضیح، تعلیق، و حواشی است. گفتنی است"مناهل‌ العرفان فی علوم القرآن" از معتبرترین آثار جامع در علوم قرآنی است که در قرن گذشته به رشته‌ی تحریر درآمده است. نویسنده در این کتاب کوشیده ضمن پایبندی به آرا و نظریات عالمان سلف، همچون زرکشی، ابن جوزی، و به ویژه سیوطی، نیازها و مقتضیات جدید را نیز در زمینه‌ی علوم قرآنی مد نظر قرار دهد. وی در هر مبحث شبهات و طعن‌ها و خرده‌گیری‌های مخالفان را به تفصیل مطرح ساخته و بدان پاسخ می‌گوید. مباحث کتاب، بدین قرار است: معنای علوم قرآن، تاریخ علوم قرآن و پیدایش اصطلاح آن، نزول قرآن، نخستین و واپسین آیات نازل شده، اسباب نزول، نزول قرآن به هفت حرف، سوره‌های مکی و مدنی، تاریخ جمع قرآن، نظم آیات و سور قرآن، کتابت و رسم‌الخط و مصاحف قرآن و مباحث متعلق به آن، قرائات و قاریان و شبهه‌هایی که در این زمینه طرح شده است، تفسیر و مفسران، ترجمه‌ی قرآن و تفصیل حکم آن، نسخ، محکم و متشابه قرآن، اسلوب قرآن کریم، و اعجاز قرآن و مسائل مربوط به آن.