Tārīkh-i tamaddun-i Islām va ʻArab: Persian 1395

گوستاو لوبون( ١٨٤١ـ ١٩٣١ م) در این اثر ضمن بررسی و ارزیابی جنبه‌ های مختلف تمدن اسلامی، به دستاوردهای مسلمانان در زمینه‌ های علوم گوناگون اشاره می‌ کند. اثر حاضر از شش کتاب و هر کتاب از چند باب و چندین فصل تشکیل شده و با ٣٦٣ تصویر و ٣ نقشه همراه گشته است. در کتاب اول با عنوان "سرزمین، نژاد" مخاطبان با ویژگی‌ های جغرافیایی و اقتصادی جزیرة العرب و نژادها و قبایل مختلف این سرزمین، همچنین سیمای اعراب جاهلیت آشنا می‌ شوند. در کتاب دوم که "بنیاد تمدن اسلام" نام گرفته، از زندگانی حضرت محمد (ص)، تشکیل حکومت اسلامی، قرآن و فتوحات مسلمانان به مثابه پایه‌ های اساسی تمدن اسلامی، یاد شده است. موضوع کتاب سوم بررسی چگونگی و ماهیت و نتایج گسترش "امپراطوری اسلام" در سرزمین‌ های شام، بغداد، ایران و هند، مصر، آفریقای شمالی، اندلس، جزیره سیسیل، ایتالی و فرانسه است. در کتاب چهارم "رسوم و نظامات مسلمین" با این موضوعات بررسی و تبیین می‌ شود: طرز معیشت عرب بدوی، شهر و شهرنشینی اعراب و آداب و رسوم آن ها، نظام سیاسی و اجتماعی، موقعیت زنان، مذهب و اعمال مذهبی و اخلاق مسلمانان. کتاب پنجم به بررسی جنبه‌ های مختلف "تمدن" اسلام و علوم اختصاص دارد. مباحث این "کتاب" عبارتند از: منابع علوم مسلمانان، روش تعلیم و تحقیق، زبان، فلسفه ادب، تاریخ، ریاضی و هیئت، جغرافیا، علوم طبیعی، تاریخ طبیعی و طب، صنایع، معماری، و روابط اقتصادی و تجاری، گسترش تمدن اسلام در اروپا و تأثیر آن در شرق و غرب. نویسنده در کتاب ششم علل و زمینه‌ ها و چگونگی انحطاط تمدن اسلامی را بررسی نموده است. کتاب با فهرست منابع و مراجع به پایان می‌ رسد.