Fahm-i jāmaʻah-i mudirn3 (paydāyash-i aqtisād-i mudirn): Persian 1386

(از مجموعۀ 4 جلدی)یکی از ویژگی‌های چشم‌گیر فعالیت فزاینده‌ی اقتصادی درست تا پایان سده‌ی هجدهم این است که نه بر تغییرات عمده در فن‌آوری متکی بود و نه بر سازمان‌دهی نیروی کار در کارخانه‌ها، یعنی ویژگی‌های تغییری که سرشت‌شان انقلاب صنعتی سده‌ی نوزدهم است. تغییر در این عصر به طور کلی خرد و تدریجی بود: صنعت، کاربر و مهارت‌بر بود و عمدتا بر واحدهای کاری خانواده تکیه داشت. این نظام با عملکرد خود بر پایه‌ی سرمایه تولید اندک در سرمایه صرفه‌جویی می‌کرد و درمقابل تغییرات پیش‌بینی‌ناپذیر تقاضا، انعطاف‌پذیر بود. با گشایش بازار داخلی و بازار بین‌المللی و به واسطه‌ی افزایش تولید، قیمت‌ها به تدریج کاهش یافت و انبوهی از بهبودهای ناچیز امکان‌پذیر شد. به طور خاص، تکامل آبراهه‌ها و نظام بزرگ راه‌های عوارضی، بیان‌گر سرمایه‌گذاری چشمگیری در حمل و نقل بود که هزینه‌های حمل و نقل را کاهش داد و تخصصی شدن منطقه‌ای را تسهیل کرد. اما وجود غول‌های صنعتی، بیش‌تر استثنا بود تا قاعده و اغلب آن‌ها به واسطه‌ی قراردادهای دفاعی بزرگ دولتی با هم پیوند داشتند. بعدها به ویژه طی دهه‌ی 1780 و پس از آن که صنعت پنبه‌ی لانکشایر در نتیجه‌ی تکامل فنی ریسندگی و بافندگی گسترش یافت و صنایع پنبه به مهم‌ترین صنعت در انگلستان تبدیل شد، این وضعیت تغییر کرد. نگارنده در کتاب حاضر به بررسی چگونگی صورت‌بندی حوزه‌ی متمایزی از زندگی اقتصادی می‌پردازد که مناسبات اقتصادی نوینی بر آن حاکم‌اند و اندیشه‌ی اقتصادی جدیدی آن را تنظیم و بازنمایی می‌کند. او توضیح می‌دهد که به دنبال پا گرفتن سرمایه‌داری در اروپا و دگرگونی تدریجی اقتصاد سنتی چگونه تجارت و بازرگانی گسترش یافت و بازارها رونق پیدا کرد؛ چگونه تقسیم کار جدید رخ داد و چگونه ثروت و مصرف در بریتانیا سده‌ی هجدهم رشد یافت.