Marzbān nāmahʼi buzurg (Raw ̤zat al-ʻuqūl): Persian 1393

یکی از مهم ترین آثاری که در اوایل این دوران و در عهد سلاجقه روم در این سرزمین به نثر فارسی نوشته شد کتاب روضة العقول، ساخته و پرداختۀ محمد بن غازی ملطیوی است که ترجمه و تحریری است از مرزبان نامۀ اسپهبد مرزبان بن رستم بن شروین، از ملوک آل باوند طبرستان، که در اواخر سدۀ چهارم یا اوایل سدۀ پنجم هجری آن را تصنیف کرده بود. محمد بن غازی، چنانکه خود در مقدمۀ روضة العقول آورده است، ترجمه و تحریر این کتاب را در سال ٥٩٨ به پایان برده و به نام سلیمان شاه بن قلج ارسلان مصدر ساخته است. از بابی که محمد غازی در مقدمۀ روضة العقول در احوال خود آورده است چنین بر می آید که وی با دگرگون شدن اوضاع در ملطلیه، از سفر به حجاز و عراق بازمی ماند، دشمنان بر او دست می یابند و اموالش را مصارده و خودش را زندانی و سپس به حران تبعید می کنند. یکی از ویژگی های این اثر این است که بر خلاف دیگر مجموعه داستان های موجود در حوزه ی نثر، تمام داستان های این کتاب ایرانی هستند. به تصحیح: فتح الله مجتبایی - غلامعلی آریا