تابش جان: نگاهی به چند نماد اسطوره ای در غزلیات شمس تبریزی فارسی 1400

اسطوره برای مولانا ارزش فراوانی دارد. اسطوره هایی که او در شعر خویش به کار گرفته است، بیشتر جنبه پاکی و قداست دارند؛ آب، آسمان، خورشید، درخت، گیاه، ماه و ... او در کنار این گونه عناصر طبیعت، شخصیت های مذهبی و تاریخی، چون پیامبر اسلام و نیز سایر پیامبران و شخصیت های اسطوره ای ایرانی، چون رستم دستان، را نیز از تاریخ این سرزمین کهن بیرون کشیده و اسطوره های جدید خلق کرده است: اسطوره انسان کامل. او شاعری با روحیه ای سرشار از معنویت است و در جست و جوی راهی روشن برای رسیدن به انسانیت و خداوند. مولانا برای نیل به این هدف، از نمادهای اسطوره ای بسیاری بهره می برد؛ نمادهایی چون سنگ های قیمتی، رستنی ها، روشنان و ستارگان آسمان، عناصر اربعه، پرندگان و حیوانات. پژوهش پیش رو، به خوانش کاربرد و شواهد نمادهای اسطوره ای در دفتر نخست دیوان شمس پرداخته است.