زندگی سیاسی، اجتماعی میرزا نصرالله خان (ملک المتکلمین) فارسی 1400

حاجی میرزا نصرالله ملک‌ المتکلمین (۱۲۳۹ – ۱۲۸۷) از خطبای مشهور دوره مشروطیت و در شمار یکی از اصلی‌ترین واعظان مشروطه خواه شناخته شده‌ است. او یکی از مدیران انجمن باغ میکده و از بنیان‌ گذاران مدارس جدید بود که پس از به توپ بستن مجلس دستگیر شد. حاجی میرزا نصرالله معروف به ملک‌ المتکلمین فرزند محسن بهشتی پس از تحصیلات مقدماتی به فراگرفتن علم حکمت الهی پرداخت و یک دورهٔ کامل فلسفه را نزد آخوند ملا صالح فریدنی آموخت. وی در بیست و دو سالگی به مکه سفر نمود و هنگام بازگشت به هندوستان رفت. مدت دو سال در آنجا تحصیل نمود و مدرسه‌ای به سبک جدید و به نام خودش در بمبئی تأسیس کرد. او کتابی به نام «من‌ الحق الی الحق» برای بیداری مسلمانان نوشت که فرقهٔ اسماعیلیه را ضد خود برانگیخت و منجر به تبعیدش از هندوستان و بازگشت به ایران شد. او همچنین کتابی به نام رؤیای صادقانه نوشت و در اندک زمانی در سراسر ایران و بعضی از کشورهای خارجی به طبع رسید. ملک المتکلمین در بوشهر با سید جمال‌الدین اسدآبادی ملاقات کرد. سپس به اصفهان رفت و به موعظه پرداخت. وی بعد از مخالفت‌هایی به آذربایجان و از آنجا به تهران و سپس بادکوبه (باکو) رفت و با طالبوف دیداری داشت و به کمک تجار، مدرسهٔ ایرانیان بادکوبه را تأسیس کرد. بعد از مدتی از رفتن وی به اروپا ممانعت شد و او از عشق‌آباد به مشهد رفت. وی از مشروطه‌خواهان و ناطقی زبردست بود. سرانجام بعد از به توپ بستن مجلس به فرمان محمدعلی‌شاه او را، در باغ شاه خفه کردند.