خوراک و فرهنگ فارسی 1387

مطالعه ی خوراک مردم، جایگاه برجسته‌ ای در مطالعات مردم شناسی جهان دارد. از لحاظ تاریخی، دو تحول، رابطه ی انسان با غذا را کاملا" تغییر داده است: انقلاب نوسنگی و انقلاب صنعتی. در چند دهه ی اخیر مصرف غذا از کمیت و کیفیت حرکت کرده و تمایل به مصرف غذاهای آماده و غذاهای سایر فرهنگ‌ ها بیش‌ تر شده است. در نگاه فرهنگی، خوراک از مهم‌ ترین عوامل در هویت بخشی از جوامع انسانی است. از لحاظ تقسیم حوزه‌ های شناخت در انسان‌ شناسی خوراک، دو حوزه ی اساسی را می‌ توان مطرح کرد: حوزه ی معناشناختی - اسطوره شناختی و عناصر فرهنگی - اجتماعی مؤثر در تعیین غذاها و الگوهای فرهنگی. در حوزه ی اول تأکید بر اسطوره‌ ها و نشانه‌ های مربوط به غذا و مواد غذایی، ظروف آشپزی، میز و سفره و آداب صرف غذا و در حوزه ی دوم تأکید روی شناخت عناصر فرهنگی - اجتماعی در تعیین غذاها و الگوهای تغییر فرهنگی بر مبنای تغییر غذایی است. در فرهنگ ایرانی، مصرف غلات،‌ میوه‌ ها، سبزیجات، ادویه و دانه‌ های روغنی از ابتدا، از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. مجموعه ی حاضر در سه بخش «مقالات»، «میزگردها و گفت‌ و گوها»، «نگاه‌ ها و نگره‌ هایی به خوراک» تنظیم شده است و موضوعاتی مانند اسطوره و خوراک،‌ نشانه شناسی خوراک، ‌غذا و سینمای ایرانی،‌ خوراک و تابو و غذاهای آئینی و تقدیس خداوند مطرح شده است.