Hamadān (az Īrān chih mīdānam? 120 ): Persiska (Farsi) 1395

سرزمین باستانی ایران در حدود ٨ سده قبل از میلاد، شاهد احداث قدیمی‌ ترین پایتخت و کاخ شهریاران این سرزمین در تپۀ طبیعی نزدیک دامنۀ الوند بود که بقایای آن ها طی قرون متمادی محلۀ سرقلعه و قلعه شاه داراب شهر همدان را تشکیل داده و هنوز چشمان مشتاق علاقه‌ مندان را به نتیجۀ کاوش‌ های باستان‌ شناختی از تپۀ هگمتانه و دیگر تپه‌ های باستانی، خیره ساخته تا چه رازهای پیچیده‌ ای را از دل سر‌ به‌ مهر آن ها بیرون کشیده و عیان کنند. آثار تمدن‌ های پیش از مادها در هزارۀ سوم تا یکم قبل از میلاد، از جمله آثار کاسی، بابلی و سکاهای غربی ایران‌ زمین احتمالاً در لایه‌ های زیرین بافت کنونی شهر همدان بر جا مانده است. استان و به‌ ویژه شهر همدان یکی از پهنه‌ های فرهنگی ایران، محل سکونت اقوام ایرانی با فرهنگ‌ های گوناگون است. گویش‌ وران فارسی، ترکی، کردی و لری در همدان حضور دارند و زبان بومی این دیار ریشه در زبان کهن ایرانیان دارد. کتاب حاضر در پنج فصل با عناوین طبیعت و اقلیم، همدان در گذر تاریخ، جامعه و فرهنگ، اقتصاد و معیشت، و یادمان‌ های تاریخی به این خطه از سرزمین ایران می‌ پردازد.