Zavāl-i Andīshah-yi Sīyāsī dar Īrān: Persiska (Farsi) 1396

در دیباچه ی کتاب آمده است: این نسخه ی دوم زوال اندیشه ی سیاسی در ایران تنها متن منقح تری از کتابی با همین عنوان نیست که ویراست نخست آن دو دهه و ویراست دوم آن نیز دهه ای پیش انتشار پیدا کرده بود. دو ویراست نخست این رساله ی پژوهشی در ناحیه ای از تاریخ اندیشه ی سیاسی در ایران بود، یعنی تنها به وجوهی از تاریخ اندیشیدن ایرانی می پرداخت و از همان نخستین چاپ نیز واکنش های موافق و مخالف بسیاری را در پی داشت. ردیه ای بر آن نوشته شد و هم زمان با آن نیز بررسی و رد دیدگاه های مطرح شده در آن موضوع طرحی مفصل قرار گرفت که تاکنون چند ده مجلد به عنوان حاصل آن طرح انتشار پیدا کرده است. همین ردیه نویسی در دانشگاه ها نیز از دیدگاه دیگری دنبال و رساله هایی نوشته شد که برخی از آن ها انتشار پیدا کرده و در دسترس علاقه مندان قرار دارد. این که من به اشاره ای گذرا به آن طرح در این صفحات مقدماتی بسنده کرده ام و در متن نسخه ی دوم درباره ی هیچ یک از این رساله ها که از صوادر آن طرح بزرگ بودند، بحث نخواهم کرد از این روست که در نوشتن آن مجموعه معیارهای پژوهش علمی رعایت نشده است. منظورم این است که نمی توانسته است رعایت شود، زیرا کمابیش هیچ یک از نویسندگان آن ها تخصصی در اندیشه ی سیاسی نداشته است ... در این نسخه افزون بر بازنویسی فصل های نسخه ی نخست سه مبحث جدید در تحول مفاهیم را نیز به آن افزوده ام. این سه بحث تعلیقه هایی بر فصل های اصلی پیشین نیستند، بلکه بحث های بنیادی تری هستند که، با پرتوی که بر مبانی انتقال دانش یونانی به دوره ی اسلامی می افکنند، معنای نخستین فصل های این دفتر را از بنیاد دگرگون می کنند. ازین حیث، این نسخه ی دوم دفتری نوآئین در بحث "زوال اندیشه" است. این سه بحث در تحول مفاهیم، که دو مورد از آن ها را بر این دفتر و دیگری را بر نسخه ی دوم ابن خلدون و علوم اجتماعی افزوده ام عبارت اند از: ۱. توضیحی درباره ی فهم "اغراض" فیلسوفان یونانی، به عنوان بحثی در مبانی؛ ۲. بحثی در معنای اندیشیدن سیاسی و ۳. ملاحظاتی درباره ی معنای "مدنی بالطبع" بودن انسان، به عنوان موردی در فهم اغراض.