Sāyahʹhā-yi nūr: sayr-i taḥavvūl-i zībāyī dar miʻmārī-i Īrān: Persiska (Farsi) 1392

این داستان قهرمانی ندارد یا بهتر بگویم آنقدر قهرمان دارد که هیچکدام از آنها را نمی توان به عنوان «قهرمان این داستان» به حساب آورد. قهرمان های داستان ما همان شاه کلیدها هستند. شاه کلیدهایی که معماری هر شیوه ی ساختمانی در ایران را به وضوح بیان می کنند. شیوه های مختلفی که نمایشگر تغییرات عمیق فرهنگی در این سرزمین هستند. آنچه می خوانید کنکاشی در نقد معماری و زیبایی ایرانی، به زبانی ساده و داستانی است. قصه ی نقد معماری است. قصه ی تلاش دایم مردم این مرز و بوم جهت دستیابی به زیبایی است. زیبایی چه درونی و چه بیرونی مترادف با فرهنگ جامعه است. پس صحبت از معماری خود به‌ خود ما را به سوی بحث از فرهنگ آن جامعه می کشاند. داستان هایی که ساختمان ها برای مان تعریف می کنند راجع به معماری نیست اما زمینه ی فرهنگی دوران و سبک خاص آن ها را مطرح و ارتباط تنگاتنگ فرهنگ هر دوره را با شیوه و سبک معماری هم زمانش مشخص می کند، یعنی نقش فرهنگ جامعه در معماری و بالعکس. مهم تر از همه می تواند روشنگر چگونگی بازتاب آن تحولات در روحیه و زندگی امروزی ما و تعیین ساختاری مدلل، علمی و تاریخی برای نقد و طرح معماری امروز و فردا باشد.