Manāṭiq-i Judāshudah az Īrān dar Dawrān-i Muʻāṣir: Persiska (Farsi) 1391

تاریخ نشان می دهد که اکثر تجزیه های بزرگ ایران، در حدود سال ١٨٨١ میلادی معادل ١٢٦٠ هجری خورشیدی با قرارداد "آخال" پایان یافتند و مرزهای زمینی کشور تقریبا" به شکل کنونی درآمدند. از آن پس، تلاش اصلی قدرت های بزرگ در جهت گرفتن امتیازهای اقتصادی و سیاسی، به ویژه در منابع نفت بوده است. در عین حال بعدها نیز بخش های کوچکی از مملکت ما جدا شدند. مؤلف در این مجموعه بر آن بوده است تا به طور مختصر به کلیات موارد تجزیه بعد از آخال بپردازد و این نوشته ی مختصر را تنها گام کوچکی برای آشنایی با کلیات تغییرات مرزی تاریخ معاصر می داند.