Jughrāfīyā-yi tārīkhī-yi Marv: Persiska (Farsi) 1399

شهر تاریخی مرو که مرکز یکی از ۵ استان یا ولایت کشور ترکمنستان است، از دیرباز پیوندی ناگسستنی با تاریخ و فرهنگ ایران و زبان فارسی داشته است. ذکر نام این ‌شهر با عنوان «مارغوش» در کتیبه‌ های هخامنشی، «مرغیانه» در منابع کهن ایرانی و یونانی، و «مرو» در شاهنامه و دیگر منابع دوره اسلامی مبیّن دیرینگی پیوند آن با حوزه تمدنی ایران است. «جغرافیای تاریخی مرو» کتابی در معرفی تمامی شهرها و آبادی ‌ها و ولایات مرو رود، پنج‌ ده، مرو و گنج روستا و نیز معرفی اجمالی بادغیس است. مرو را «ام القری» شهرهای خراسان، «مادر شهر عجمان» و «جانِ شاهان» یا مرو «شایجان» و «شایگان» هم می ‌خوانده‌ اند. این‌ همه به اضافه صدها و هزارها بزرگ زن و مرد عارف و عالم و ادیب و شاعر و دانشمند نامی که از مرو و دیگر آبادی ‌های تابع آن برآمده، به ‌قول مولف و گردآورنده اثر، تدوین جغرافیای تاریخ مرو را ضروری ساخته و سبب تألیف این ‌کتاب شده است. کتاب حاضر ۹ فصل دارد که فصول اول تا هشتم، به معرفی مرو، نهرها، شهرها، ولایات همجوار، بیابان‌ های اطراف و شاهراه‌ های مرو اختصاص دارند و فصل نهم هم فرهنگ ‌نامه ‌ای از جغرافیای تاریخی مرو است که ۷۱۵ مدخل را دربرمی ‌گیرد. درباره محدوده‌ های جغرافیایی این ‌پژوهش هم ملاک مؤلف کتاب، عمدتاً محدوده ولایت مرو کنونی ترکمنستان و نیز تقسیم‌ بندی‌ های پیشینیان بوده که آبادی‌ های واقع در قسمت انتهایی حوضه آبریز رود مرو را جزء این ‌ولایت محسوب می ‌کرده ‌اند.