مدیترانه در دیپلماسی فارسی 1403

همواره مقطعی طلایی از تاریخ زندگانی بشر وجود داشته که مورد غفلت قرار گرفته است. از جمله این دوره ها دوره طلایی دیپلماسی میان شرق و غرب جهان قرون وسطا است؛ زمانی که حکومت هایی چون کارولنژیان با ویژگی هایی کاملا متفاوت ولی منافع مشترک با حکومتی چون عباسیان در شرق شاهکار دیپلماسی خلق می کردند و امویان اندلس و امپراتوری بیزانس در سطوح مختلفی چون مسائل علمی، نظامی و سیاسی مشارکت می کردند. در واقع تمامی این مشارکت ها نتیجه به کارگیری دستگاه های دیپلماسی در هر دو طرف بود. در بررسی این روابط دو نکته بسیار حائز اهمیت است: نخست اینکه مدیترانه مانند نقطه اتصال منافع تجاری سیاسی و نظامی این حکومت ها عمل می کرد و آنان را ناچار به ایجاد این روابط کرده بود. بنابراین نقش کلیدی دریای مدیترانه را نباید از یاد برد. دوم ابعاد گسترده و قابل توجه این روابط است که می توان از آن به عنوان مقطعی طلایی در تاریخ جهان یاد کرد. اما با این همه این موضوع مهم هرگز نه در ایران و نه در غرب به طور جامع مورد توجه قرار نگرفته است و منابع، استاد و پژوهش های گذشته در این رابطه بررسی نشده اند. بنابراین این پژوهش در حد امکان سعی کرده است که تمامی این مسائل را در نظر گیرد و پژوهشی جامع ارائه دهد. این اثر تلاشی است برای به تصویر کشیدن دستگاههای دیپلماسی شرق و غرب جهان در دوران مذکور و میراثی که از آن دوران برای ما بر جای مانده است.