نقشبندیه فارسی 1397

بعد از چرخی، خواجه عبیدالله احرار (وفات 896) هدایت نقشبندیه را بر عهده گرفت. او از جوانب مختلف مهم‌ترین سیمای طریقت در دوره‌های پس از بهاالدین نقشبند بود. مستندات فراوانی در خصوص شرح حال احرار وجود دارد که اغلب برای روشن شدن نقش سیاسی اجتماعی او در آسیای میانه تیموری جمع‌آوری شده است. جایگاه او مخصوصا ابعاد عرفانی شخصیتش تقریبا از نظرها دور مانده است‌. علاقه آشکار او به ابن عربی و آثارش این امکان را می‌دهد که نتیجه بگیریم به طور قطع به نظریه وحدت وجود پایبند بود؛ و این یکی از ابعاد اعتقادی مغفول مانده اوست... او چنان بر فتوحات مکیه مسلط و آگاه بود که عبدالرحمان جامی، از شخصیت‌های شناخته شده دوره اول نقشبندیه و علاقه‌مند به ابن عربی، درباره فهم بخش‌هایی از فتوحات با وی مشورت می‌کرده است... با این حال آشکار است که احرار برای پیوند آموزه‌های ابن عربی با جنبه‌های عملی طریقت نقشبندیه، مخصوصا ابعاد متافیزیکی عقیده خود تلاشی نکرد. او صوفی باتجربه‌ای بود و از خطرهوی تاکیدهای متافیزیکی که فرد تازه‌کار را تهدید می‌کند خبر داشت...