وندیداد ( کهن ترین کتاب قانون ایرانیان ) فارسی 1398

وندیداد یا در اصل وی-دیو-داد که از واژۀ اوستایی وی دَئِوَ داتَ به معنی قوانین بر ضد دیو یا پلیدی می‌ باشد یکی از نسک‌ های پنج‌ گانهٔ اوستای امروزی است و بیشتر به احکام فقهی ( شامل مسائل بهداشتی و آیینی ) می‌ پردازد. با این همه، وندیداد، گنج شایگانی‌ است از ریشه‌ دارترین و بنیادی‌ ترین بن‌ مایه‌ های اسطوره‌ های زرتشتیان است. در اوستای ساسانی که ۲۱ نسک بوده، وندیداد نسک نوزدهم بوده‌ است. برخی بر این باورند که درون‌ مایه وندیداد بازتاب‌ دهندهٔ آیین‌ های مغان ماد است و از این دید با سایر بخش‌های اوستا تفاوت می‌ کند. بسیاری از زرتشتیان امروز محتوای وندیداد را در تعارض با گاهان دانسته و گرچه برای آن اهمیت تاریخی-اسطوره‌ شناختی قائلند آن را قابل استناد دینی نمی‌ دانند. در واقع وندیداد بخش‌ هایی تحریف شده از اوستا است که در دوره حکومت سلسله ی ساسانیان و به دست مؤبدان زرتشتی به اوستا اضافه گردیده است. امکان دارد که وندیداد از درون مایه‌ های کهن تری از دورۀ پارتیان گردآوری شده باشد. آغاز آن بنا به نظر کلاس بلیکر در دورۀ بلاش سوم اشکانی ( ١٤٨-١٩١ م) بوده و در دورۀ خسرو یکم ساسانی ( ٥٣١-٥٧٩ م ) تکمیل شده‌ است. وندیداد شامل ۲۲ فرگرد ( فصل ) است.