آیین گنوسی و عرفان اسلامی فارسی 1399

آغاز شکل‌ گیری کیش گنوسی را در قرن دوم میلادی دانسته ‌اند؛ اگرچه عده ‌ای باور دارند پیش از این تاریخ نیز گرایشات گنوسی در میان مذاهب مسیحی و یهودی وجود داشته است و مبدأ این آیین را در ظلمات ایام مختفی می ‌دانند. اساس عقاید گنوسی بر معرفت اشراقی و سری است که انسان‌ ها را به رهاندن روح از عالم مادی و رساندن آن به عالم بالا تشویق می‌ کند و لازمۀ آن را زهد و امساک از نعمت‌ های دنیوی می‌ داند. از آن جا که بیشتر فرقه‌ های گنوسی، مسیحی ‌اند؛ تا اواخر قرن نوزدهم میلادی عقیدۀ حاکم این بود که گنوستیسیزم منشأ مسیحی دارد. اما امروزه با کشف متون جدید و مطالعۀ آنها پی به این نکته برده شده که در حقیقت آیین گنوسی از یک قرن پیش از مسیحیت آغاز شده و به سبب نگاه خاص مسیحیت به عالم، در آن بستر مناسبی برای رشد یافته است. هدف از پژوهش در این کتاب، اثبات این نکته نیست که عرفان و تصوف اسلامی دارای سرچشمه ‌هایی غیر ایرانی و اسلامی است، بلکه هدف، شناخت مشترکات و مشابهات آراء و اندیشه‌ های عرفان اسلامی و گنوسی از طریق تطبیق و مقایسۀ این آراء و اندیشه‌ هاست.