Falsafah va āʼīn-i Zartusht: Persian 1385

کتاب حاضر در هفت بخش سامان یافته است: در بخش نخست، ضمن تبیین فلسفه‌ی آیین زرتشت که در بین سرودهای اوستا به صورت پراکنده وجود داشته تاثیر آن‌ها بر نظام و قدرت رهبری شاهنشاهان هخامنشی بررسی گردیده است. همچنین پدیده‌ی خلاقیت و آفرینش که باعث رشد و پیشرفت و سازندگی و در نتیجه آفریدن و نوآوری در زندگی اجتماعی دوران باستان گردید ارزیابی شده است. در بخش دوم این مطالب بازگو گردیده است: انگیزه‌های مهم بت‌پرستی و معابد بسیار زیاد و رشد فرهنگ مادی در شهرهای یونان و آسیای صغیر، اسرار مادی و معنوی وابسته به این معابد، پیشرفت‌های این معابد در زمینه‌ی سیاسی مذهبی، و چگونگی ویرانی معابد توسط برخی از پادشاهان هخامنشی. بخش سوم به چگونگی برخورد نظامی و لشگرکشی کوروش در بابل و همچنین گزارش‌هایی اختصاص دارد که توسط یهودیان و اسناد مذهبی آن‌ها در ارتباط با بشردوستی کوروش کبیر تهیه شده است. بخش چهارم شرح کوتاهی در ارتباط با برخورد دو فرهنگ باستانی ایران و یونان با یکدیگر است که از پرتوی آن، دو فرهنگ و دو امپراتوری بزرگ رفته‌ رفته در جهان باستان در مقابل یکدیگر شکل می‌گیرند که در شرق، حکومت پارت‌ها و اشکانیان و در غرب امپراتوری روم است. در بخش پنجم مطالبی در ارتباط با آیین مهر و سروده‌های یشت‌ها و چگونگی گسترش آیین‌ مهر در امپراتوری روم و تغییر ماهیت مهر در روم بازگو گردیده است نیز کشتن گاو مقدس توسط میترا و پیدایش مار در صحنه‌هایی که میترا گاو را قربانی می‌نماید. در بخش ششم به چگونگی پیدایش ایده‌های دراویشی و کاستی و روش کار مرتاضان و علل خودکشی گروه‌های بسیاری از پیروان این مقدسین در رودخانه‌ی گنگ اشاره شده است، همچنین به آمیزش ثریا، مظهر روشنایی، با مقدسین هند و در نتیجه یکی نمودن مقدسین قدیمی به منظور ایجاد وحدت در اندیشه‌ی اجتماعی. در فصل پایانی از روی کار آمدن سلسله‌ی ساسانی سخن رفته است.