Tabārʹshanāsī-i jaryān'ha-yi sīyāsī va āsībʹshanāsī-i aḥzāb dar Īrān: Persian 1398

مقاله و خطابه در رابطه با حزب های سیاسی و حکومت ایران. کتاب تبارشناسی جریان های سیاسی و آسیب شناسی احزاب در ایران در چارچوب گفتگوهای نظام مند و واکاوانه با سرشناس ترین فعالان حزبی ایران از دوره نهضت ملی شدن صنعت نفت تاکنون، دانسته های بی نظیری را بر خواننده هویدا می کند. این کتاب را می توان چکیده تجربیات تحزب گرایی در ایران معاصر دانست که با رنج ها و جانفشانی های فعالان حزبی به دست آمده است. بخش نخست کتاب در گفتگو با سیاستمدارانی چون محمد علی اکبری، محمد علی عمویی، محمد مهدی عبدخدایی، حسین راضی، پرویز ورجاوند، ابراهیم یزدی، عزت الله سحابی، محمدنبی حبیبی، سید محمد سلامتی و هاشم آغاجری، پیدایش، تحولات و فراز و فرود بزرگ ترین و تاثیرگذارترین جریان های سیاسی معاصر را بررسی می کند: حزب توده، جمعیت فداییان اسلام، خداپرستان سوسیالیست، حزب ایران و جمعیت آزادی مردم ایران، جبهه ملی ایران، نهضت آزادی و انجمن های اسلامی دانشجویان، نهضت مقاومت ملی و جریان ملی-مذهبی، هیئت های موتلفه و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی. در نهایت، بخش نخست کتاب با بررسی شکل گیری احزاب پس از انقلاب به پایان می رسد. بخش دوم کتاب بیش تر به ساختاربندی و آسیب شناسی احزاب ایران نظر دارد و در گفتگو با غلامعباس توسلی، سعید حجاریان، علیرضا علوی تبار و احمد نقیب زاده، به مباحثی چون موانع شکل گیری احزاب در ایران، احزاب به مثابه دولت در تقدیر، تقسیم بندی جریان های سیاسی-فکری در ایران و در نهایت موانع ساختاری و مخاطرات شکل گیری احزاب می پردازد. مزیت کتاب این است که در چارچوب مجموعه ای از گفتگوها که ریشه در تجربیات عینی مردانی کارکشته دارد، پروژه ای نظری را دنبال می کند و همین باعث شده نظریه پردازی پیرامون احزاب سیاسی در ایران به امری ملموس و تجربه مدار تبدیل شود.