Imām; Az Takvīn-i Īrān tā Ta'sīs-i Niẓām-i Jumhūrī (Naẓarīyah-yi Mabnāyī-i Jumhūrī-yi Islāmī-yi Īrān): Persian 1403

خواسته رهبر معظم انقلاب و خواست عمومی آن است که به نظریه‌ای مبنایی و به درک عقلی جامع و فراگیری از نظام جمهوری اسلامی برسیم؛ چنان رسیدنی که حکمت نهفته درون امر فعلی یعنی منطق عقلی و نه نقلی تاریخ چهل‌ساله جمهوری اسلامی ابتدا کشف و سپس مفهوم‌سازی (برساخته شود. این کاری است که هنوز انجام نشده است؛ هنوز دستگاه تبلیغاتی نظام بسی بیشتر از آنکه از خودش بگوید از دگر خود (آمریکا) صهیونیزم جهان اسلام استکبار جهانی و...) می‌گوید؛ اما در این کتاب با آنکه می‌دانیم نظریه‌ای درباره جمهوری اسلامی لزوماً نظریه جمهوری اسلامی نیست با تمام آن نیست می‌خواهیم ولو به طور نسبی در این کار موفق شویم هدف اثبات تجربی یا عقلی چیزی نیست بلکه بین‌الاذهانی ساختن نسبی یک فرضیه پساتجربه است؛ اینکه امامت ایرانی که قبل از امامت مذهبی وجود داشت سازنده کلیت ایران است و امام آغاز و پایان همه فضایل ایرانی است. انقلاب اسلامی برای پاگرفتن به فلسفه و فلاسفه نیازی نداشت؛ اما برای درک و تفسیرش چرا بسیار چیزها دانستن از یک تحول دانستن چیز بزرگ درباره آن تحول نیست. چیز بزرگ رژیم جمهوری اسلامی چیست؟ نه فقط زندگی داشتن ایده شاه بلکه زایندگی آن، که حالا می‌فهمیم همان امامت بوده و همین است که باید تعقل شود.