فرهنگنامۀ مطبوعات زنان الفارسية 1399

بانونگاری را می توان به سه معنا تعبیر کرد: 1) درباره زنان، 2) برای زنان، 3) زن نویسانه؛ که البته نگارش های زن نویسانه ممکن است برای خانم ها باشد یا کل انسان ها را دربربگیرد. با این تقسیم بندی چاپ کرده های درباره زنان پیشینه دیرینه تری از سایر گونه ها دارد و عمری به بلندای تاریخ مطبوعات ایران می توان برایش جستجو کرد. پیش شماره نخستین نشریه ایران در عهد محمدشاه خبری درباره «کوچ جمعی از خانوارهای کوکلان به دارالخلافه» دارد که در این خبر از بانوان با عنوان «اعیال» و در دیگر نشریه های فارسی پسین از زنان با عنوان های «ضعیفه»، «اناث»، «زن»، «اناثیه» و ... یاد کرده اند. به طور کلی در «اخبار داخله» نشریه های سرآغاز روزنامه نگاری ایران جز زمانی که سخن از مادر، زن ها و دخترهای شاه به میان می آید نگاه واپسگرایانه ای نسبت به این جنس مکمل وجود دارد. نکته دیگری که نباید از یاد برد حضور تأثیرگذار خانم ها در صنوف مطبوعاتی است. بانوهای ایرانی افزون بر حضور در تشکل های عمومی انسانی اهتمام به تأسیس انجمن های خاص خود داشته اند که دو نمونه برجسته یکی انجمن زنان روزنامه نگار و نویسنده ایران بود که نشریه اندیشه روز: ارگان زنان روزنامه نگار و نویسنده را سال ۱۳۵۰ شمس انتشار دادند. دوم، انجمن روزنامه نگاران زن ایران که از سال ۱۳۸۰ شمسی نشریه صدای زن را منتشر کرد. این دو تشکل تلاش داشتند هویتی با تشخص و منزلت بیشتر برای خانم های روزنامه نگار جستجو کنند که متأسفانه هر دو بی سبب به تعطیل گراییدند. با مقدمه: سید فرید حسینی و تصاویر سیاه و سفید