کارنامۀ تصوف الفارسية 1387

هدف صوفیان در راه کشف حقایق جهان و پیوند انسان با حقیقت کلی و مطلق، متکی بر عقل و استدلال نیست، بلکه بر ذوق، وجد، اشراق و وصول و اتحاد است و برای نیل بدان، دستورات و اعمال و آدابی را به کار می‌گیرند که ویژه‌ خود آن‌هاست. این‌گونه‌ اندیشه و باورمندی مخصوص اسلام و مسلمانان نیست و نمی‌توان گفت که‌ این گونه سیر و سلوک در اسلام پدید آمده‌ است، بلکه ‌این روش را در میان پیروان ادیان دیگر و اقوام و ملت‌های دیگر در گسترۀ تاریخ می‌توان دید و حتی رگه‌هایی از آن را می‌توان در میان جوامع ابتدایی مشاهده کرد. چون تکیۀ این گروه در کشف حقایق بر ذوق و وجد و اشراق است، بنابراین نمی‌توان گفت باورهای آنان مقید به‌ اصول تاریخی پی‌ ریزی شده‌ است، بلکه می‌توان گفت که سرچشمۀ باورهایشان دل آنان است که گفته‌اند: «القلب عرش‌ الرّب». نوشتار حاضر در خصوص تصوف و زمینه‌های به وجود آمدن آن، ویژگی‌های عرفان، تصوف در طول تاریخ؛ نحله‌های حکمت صوفیانه، باورهای صوفیان، طریقت‌های تصوف و مباحثی از این دست به نگارش درآمده‌ است.