ماشاء الله خان در بارگاه هارون الرشید الفارسية 1399

رمان طنزآمیز فارسی. ماشاء الله‌ خان که دربان بانک است و تحت تأثیر کتب تاریخی دوران هارون ‌الرشید، به دلیل ذهنیتش از رفتارهای اطرافیانش نسبت به خود، خود را در آن زمان حس می ‌کند. ماشاء الله آرزو می ‌کند در دوران خلیفهٔ بغداد زاده شده بود و زندگی می ‌کرد. نهایتاً روزی با رجوع به مرتاض هندی مقیم تهران از او می‌ خواهد روحش را به دوران خلافت هارون ‌الرشید ببرد و مرتاض چنین می ‌کند و وی وقتی به هوش می ‌آید که خود را در بغداد و در دوران هارون ‌الرشید می ‌یابد. در طول داستان ساختار سیاسی و حکومتی در عهد خلفای عباسی مورد نقد و بررسی قرار می ‌گیرد. ویژگی‌ های فرهنگی و اجتماعی بیان می ‌شود. خشونت و ظلم آن دوران در قالب فردی مانند «مسرور» که جلاد دربار هارون ‌الرشید است، نشان داده می ‌شود. البته داستان جنبهٔ طنز دارد و تلخی ‌های محیط به شیوهٔ شیرین مطرح می ‌شود. وی در طول ماندنش در آن دوران باید هزاران رنج و مصیبت را تحمل کند و سعی دارد از بروز برخی فجایع مانند کشته‌ شدن جعفر برمکی به دست مسرور جلوگیری کند.